Een dag uit het leven van een weerman

Hij is klimaatonderzoeker en sinds anderhalf jaar bovendien weerman van de NOS. Hoe ziet een werkdag van Peter Kuipers Munneke er uit? We volgen hem op een van de weinige dagen waarop zijn twee beroepen toevallig naadloos samensmelten.

7.00 uur Klopt mijn voorspelling wel?

Zijn vriendin slaapt nog als Peter Kuipers Munneke ontwaakt en zijn smartphone van het nachtkastje pakt. Een beetje nasoezen is er niet bij. Voordat hij uit bed stapt, onderwerpt hij zijn meteorologische kwaliteiten meedogenloos aan een kritische beschouwing en raadpleegt hij een app met satellietfoto’s en overzichten van de minimumtemperatuur, buien en windsnelheid. “Ik check wat er nog klopt van mijn weersvoorspelling van de vorige dag. Een kwaliteitscontrole achteraf, zou je kunnen zeggen.”

tot 12.00 uur Werken aan het klimaat

‘s Ochtends werkt hij een paar uur voor zijn andere werkgever, de Universiteit Utrecht. Als gletsjerwetenschapper onderzoekt hij het afsmelten van de ijskappen in Groenland en Antarctica onder invloed van de opwarming. “Officieel werk ik twee dagen per week voor de NOS en doe ik tweeënhalve dag onderzoek. Maar twee halve banen vergen in de praktijk meer tijd dan één hele baan.”

Voor zijn onderzoek is hij op expeditie geweest naar Spitsbergen, Groenland en Antarctica. In augustus gaat hij mee op de grootste Nederlandse Noordpoolexpeditie die ooit is georganiseerd. “Van ganzenkenners tot ecologen en van oceanografen tot gletsjeronderzoekers, iedereen is erbij. Het onderzoek wordt het ijkpunt voor de registratie van de afsmelting. Daarvoor zetten we masten neer die gegevens via een satellietverbinding naar Nederland zenden.”

12.30 uur Naar de studio

Meestal neemt hij de trein, bij mooi weer fietst hij vanuit Utrecht naar het NOS-gebouw in Hilversum. Wielrennen is zijn hobby – en het helpt om zijn ecologische footprint zo klein mogelijk te houden. Dat hij vandaag voor de auto kiest, is te wijten aan de voorspelde windstoten. Professioneel geniet hij van windkracht 7 met zware windstoten, hagelbuien en kans op onweer, zoals de voorspelling voor vanavond tot nog toe luidt. De ‘weather bomb’ die boven Schotland hangt, vindt hij ook wel spannend. “Zo noemen ze in Groot-Brittanië een zwaar stormgebied, maar daar houden ze wel van een beetje overdrijven.”

13.00 uur ‘Als ik dat had geweten…’

“Dit wordt een bijzondere dag”, concludeert hij als hij zijn e-mail heeft geopend. ‘Ik verwachtte het al, maar uitgerekend vandaag komt het persbericht van het KNMI over het warmterecord van 2014. Radio 1, 2 en 3 willen een quote opnemen, de journaals van 18.00 en 20.00 uur willen er aandacht aan besteden, en ik moet een bericht schrijven voor de NOS-nieuwssite. Als ik dat had geweten, was ik een uur eerder begonnen!’

13.30 uur data verzamelen en kaartjes maken

Voor de verzameling van gegevens en de samenstelling van zijn presentaties gebruikt hij drie schermen. “Weerkaarten die door de computer zijn ingevuld, pas ik aan. Voor de dataverzameling raadpleegt elke presentator zijn eigen informatiebronnen en websites. Tijdens mijn inwerkperiode heb ik een dag meegelopen met zowel Willemijn (Hoebert, red.), Marco (Verhoef, red.) als Gerrit (Hiemstra, red.) om de kunst bij ze af te kunnen kijken. Van alledrie heb ik wel iets opgepikt.”

Peter is anderhalf jaar geleden uit een groep sollicitanten geselecteerd als opvolger van Erwin Kroll, een verhalenverteller in hart en nieren. “Ik heb begrepen dat de selectiecommissie mij heeft uitgekozen omdat ik net als Kroll een consistent verhaal kan vertellen. Bij een opsomming zoals je die soms hoort van twee zinnen over het weer vandaag, twee over vannacht en twee met de vooruitzichten voor de komende dagen, valt iedereen in slaap. Daarom probeer ik ook afwisseling te brengen in mijn woordkeuze. In het begin heb ik het eens gepresteerd om te melden dat het vannacht grijs was, morgen grijs wordt en heel Europa grijs is. Nu laat ik het stevig plenzen en de regen met bakken uit de lucht vallen!”

14.45 uur Voorbereiden Radio 1, overleg met nieuwsredactie en webredactie

Het persbericht van het KNMI meldt dat 2014 een warmterecord heeft opgeleverd. In driehonderd jaar is het in Nederland niet zo warm geweest. Behalve augustus was bijna elke maand warmer dan normaal. Met de redactie van het NOS journaal stemt hij af dat hij een halve minuut extra zendtijd krijg om het uit te leggen. “Op een dag als vandaag vallen mijn twee beroepen samen.” Op de NOS-website meldt hij dat de klimaatverandering een belangrijke rol speelt bij het warmterecord.

16.00 uur Dasje strikken en schmink

Hij kan kiezen uit twee paar schoenen, ‘bruine en zwarte’, en vijf maatpakken, die gemaakt zijn door een bedrijf dat alle herenkostuums levert voor NOS-presentatoren. “Kijk, mijn naam is in de voering geborduurd. Mooi, hè? Ja, hierin verschilt dit werk nogal van mijn onderzoeksbaan. Op de universiteit, maar ook bij congressen en symposia, komt het niet in me op om een jasje te dragen, laat staan een das.

Hoe verwassener en bruiner je fleecetrui, hoe hoger je wetenschappelijke status, lijkt het kledingdevies voor klimaatwetenschappers. Ik vind het leuk om er verzorgd uit te zien. Het afgelopen halfjaar heb ik veel geleerd over kleurcombinaties. En ik heb stropdassen leren strikken. Dat heb ik geoefend met een You-Tubefilmpje waarin het leggen van verschillende knopen in spiegelbeeld wordt gedemonstreerd.”

16.30 uur Van studio naar beeldscherm, BVN opnemen

“Het weerbericht maken voor BVN, de zender voor Nederlanders in het buitenland, is het moeilijkste. Je moet er verscheidene bronnen voor raadplegen en je vervolgens weten te beperken tot de hoofdzaken. Gedetailleerde weerberichten maken voor de hele wereld kan niet. Ik heb hier bijvoorbeeld de weerkaart voor Rio, met symbolen die een gemiddelde zijn van dag en nacht. Er staat een zon met een wolk. Maar wat er ’s nachts gebeurt in Brazilië, vind ik minder belangrijk. Omdat ik heb ontdekt dat het ’s nachts gaat regenen, krijgt Rio van mij een zonnetje.”

17.30 uur Voorbereiding en presentatie NOS Zesuurjournaal

Het laatste item van het Zesuurjournaal, een bericht over de invloed van het uiterlijk op sollicitaties, blijkt te zijn gesneuveld. Geen bruggetje dus over het effect van schoonheid op de selectie van een weerman. “Als vóór het weerbericht een serieus thema zit, maken we geen grapjes”, stelt Peter na overleg met de redactie.

18.30 uur Ontspannen bij de vegetarische dagschotel

Hij kiest voor de vegetarische dagschotel. “Ik probeer zo weinig mogelijk vlees te eten, maar ben geen vegetariër en propageer ook niet dat de wereld gered zou zijn als iedereen vegetarisch zou gaan eten. Met kweekvlees, genetische manipulatie en intensieve veeteelt kan veel winst worden behaald, mits het goed wordt toegepast. Maar ik vind het een prettig idee dat ik de CO2-uitstoot van de vliegreizen voor mijn onderzoekswerk kan compenseren. Geen vlees eten verkleint mijn footprint met een factor tien.”

19.00 uur Achtuurjournaal

De redactie van het NOS journaal van 20.00 uur heeft van het warmterecord ondertussen zelf een nieuwsitem gemaakt. Peter moet een nieuwe tekst schrijven voor het weerbericht – dat nu maar twee minuten mag duren.”

21.00 uur Afschminken en naar huis

Tegenwoordig vertrekt hij naar huis ná het afschminken, in zijn eerste weken als weerman deed hij het in omgekeerde volgorde. “Toen stond ik ’s avonds tegelijk met mijn vriendin in de badkamer mijn mascara te verwijderen. Maar met dat bruin gemaakte gezicht in de trein zitten, vind ik niet zo prettig.”