Lees hier de meningen van verschillende mensen over het boek De paradox van geluk van Aminatta Forna.
M. Goris
Het nieuwe boek van Aminatta Forna is een van de mooiste boeken die ik de afgelopen tijd gelezen heb. Het verhaal gaat over twee mensen, Jean en Attila, die tegen elkaar op botsen op een brug in Londen. Jean is onderzoeker, ze bestudeert het leven van de vossen in de stad. Attila, Ghanees, is arts en psychiater met een groot hart Hij heeft veel gereisd en voor de Wereld Gezondheids Organisarie gewerkt. Zij maakt ‘natuurlijke tuinen’ voor mensen die op hun balkon of platte dak planten en bloemen willen.. Ze heeft een zoon, Luke, die bij haar ex in de VS woont. Jean is een hardloopster; ze loopt graag smorgens heel vroeg of in het donker. Ze heeft een netwerk opgebouwd van mensen, die voor haar aantekeningen maken over plaats en tijdstip waarop ze een of meerdere vossen hebben gezien. Zoals Osman, die de zilveren man genoemd wordt, omdat hij als standbeeld de kost verdien;. Komba, de parkeerwacht, James, de portier en de beveiligers Olu en Ayo. Ze hebben gemeen dat ze uit Sierra Leone of een ander conflictgebied komen, en zonder poespas meteen bereid zijn gezamenlijk te gaan zoeken als Tano, het 10-jarige zoontje van Ama, een nicht van Attila, vermist wordt. De straatvegers, portiers en veiligheidsmensen, het zijn de mensen die vaak onzichtbaar zijn in een stad. En er is Rosie, een vroegere collega van Attila, die aan dementie lijdt. Voor wie Attila zorgen wil.
Het boek beslaat een kleine twee weken, waarbinnen het verhaal zich afspeelt. Af en toe zijn er, cursief gedrukte, flashbacks, waardoor iets van de achtergrond van de twee duidelijk wordt.
Forna ’s beschrijvingen zijn gedetailleerd. Haar stijl is filmisch en bij tijden vol humor. Zonder enige moeite glijd je het verhaal binnen, wordt je de stilte in de stad gewaar ’s morgens vroeg, zie je de ringbandparkieten en de schaduw van een snelle vos. Ruik je het water van de rivier, zie je de smalle steegjes.
Het boek dwingt je tot zorgvuldig lezen, tot het volgen van het tempo van het boek, dat plezierig traag is, maar geen moment verveelt. Af en toe zijn de gedachten van Attila uitgesponnen, wanneer hij nadenkt over zijn vak, en wat lijden, dat hij in conflictgebieden veelvuldig heeft gezien, met mensen doet. ‘Het is niet geluk waarnaar mensen wanhopig op zoek zijn, maar ze verlangen naar een staat van onschuld’. Om de zwaarte van zich af te schudden danst hij, alleen, in de hotelkamer, op muziek van zijn MP3-speler. Dat grote, zwarte, lenige lijf, je zou zó mee gaan dansen.
De paradox van geluk zet je aan het denken over je eigen leven, over de grote vragen van het leven, bijna terloops. Het is geen feelgood-boek, maar je gaat je er wel goed door voelen. Het zijn stuk voor stuk mooie mensen, die je ontmoet. Ze zijn wars van flauwekul, hebben verdriet, voelen vreugde, veranderen, en ze zorgen voor elkaar. Het woord ‘mooi’ in bovenstaande zin is ontoereikend. Het is een formidabel boek, waarvan ik hoop dat veel mensen het gaan lezen.
J. Damen
De auteur, Aminatta Forna, bekleedt een leerstoel in Amerika, aan de universiteit van Georgetown.
Ze heeft al meerdere boeken geschreven , dit is haar derde boek. Haar werk is bekroond met literaire prijzen.Forna’s jeugd kan bijzonder genoemd worden, haar vader, die in Londen medicijnen studeerde, kwam uit Sierra Leone en leerde in Engeland haar Schotse moeder kennen, met wie hij trouwde. Later keerde hij terug naar Sierra Leone, waar hij, als tegenstander van de regering, opgehangen werd. Aminatta was toen tien jaar. Zelf heeft ze ook een tijdje in dat land gewoond, bij haar stiefmoeder, daarnaast zat ze op een Britse kostschool. Ze heeft genoeg levenservaring om haar boeken te kunnen schrijven.
Op een koude zondag in februari vind er op Waterloo Bridge een botsing plaats tussen de Ghanese psychiater Attila Asare en de Amerikaanse Jean Turane. Het zijn twee heel verschillende persoonlijkheden met een verschillende achtergrond: Attila is als psychiater vooral geïnteresseerd in de posttraumatische stress stoornis bij vluchtelingen. Verschillende oorlogsgebieden zijn door hem bezocht, waaronder onder andere Sierra Leone en de Congo.Hij is in Londen om over dit onderwerp te spreken op een congres.Jean is bioloog en bestudeert het leven van de vele stadsvossen in de stad.
Ze is geïnteresseerd in de interactie tussen de vossen en de bewoners van Londen. In Amerika heeft ze eerder coyotes bestudeerd, ook in samenhang met het leefgebied van de mens. Ze zijn beiden niet jong meer, de boomlange Attila en Jean met haar grijze paardenstaart. Ze hebben al een heel leven achter de rug, een leven, waar we via flashbacks meer over te weten komen. Zowel de stadsvossen als de coyotes hebben, op zoek naar voedsel, hun leefgebied verplaatst naar de bewoonde wereld, waar ze in de rol van “underdog” terecht gekomen zijn. Interessant is de vergelijking tussen de stadsvossen en de vele immigranten, allebei leven ze in een soort van parallelle wereld in deze grote stad.
Wanneer het tienjarige neefje van Attila verdwijnt, zet Jean haar netwerk in om hem te helpen zoeken. Het netwerk bestaat onder meer uit straatvegers, portiers en parkeerwachten, voornamelijk immigranten, veel van hen van West Afrikaanse komaf, mensen die ze nodig heeft om de vossen te lokaliseren.
Aminatta Forna heeft een mooie, beeldende schrijfstijl, het leven in de grote stad wordt zo beschreven dat je het als lezer voor je ziet, het vuil, de straten, de mensen, de vossen en de immigranten.
Ook de relatie tussen Attila en Jean is goed vormgegeven.
Mooi hoe ze de positie en de overeenkomst beschrijft van de stadsvossen en de immigranten, zonder daarin te overdrijven. De halsbandparkiet op de kleurrijke cover heeft eveneens een plaats veroverd in de grote stad.Ook de interessante visie van Attila op de posttraumatische stress stoornis is goed verwoord. Volgens hem is het een paradox dat, wanneer je ellendige gebeurtenissen meemaakt., de kans op een gevoel van geluk ook groter is.In Afrikaanse landen is ongeluk heel gewoon, mensen weten niet beter, het is iets wat je overkomt en wat bij het leven hoort. In het westen daarentegen wordt ongeluk nauwelijks geaccepteerd, mensen willen en verwachten ook dat alles altijd goed gaat en wanneer het dan een keer tegenzit, raken ze gestrest en depressief.Forna heeft dit verschil in levenshouding goed weergegeven. Het is iets, wat aanzet tot nadenken.
De Paradox van Geluk is een mooi en goed geschreven boek, waar je als lezer veel uit kunt halen.
Miekes recensie
Ook Mieke van der Weij heeft voor de NCRV-gids het boek De paradox van geluk van Aminatta Forna gerecenseerd. Lees hier of haar mening overeenkomt met de meningen van bovenstaande lezers.
