Lees hier de meningen van verschillende mensen over het boek Jij bent van mij van Peter Middendorp. Lijkt het u leuk om zelf ook een recensie te schrijven? U kunt u opgeven via Miekes Leesclub.
M. Kremer
Een beklemmend boek dat ik achter elkaar uitgelezen heb.
Het verhaal is bekend, gebaseerd op de moord op Marianne Vaatstra. Maar in plaats van een goedkoop sensatieverhaal is het een verhaal geschreven vanuit het perspectief van de dader. Toch krijg je in dit geval geen sympathie of begrip voor de dader, althans ik niet. Daarvoor is er te weinig empathie bij de dader en heeft hij nauwelijks of geen berouw na de moord.
Tille is een man vol frustratie. Een man die al vanaf kind zijn nooit het gevoel heeft gehad dat hij er bij heeft gehoord. Altijd een buitenstaander. Zo begint het boek ook: ‘Ik ben de geminachte, de onsympathieke.’ Hij voelt zich niet gezien. Iets dat in het boek telkens terugkomt. Hij krijgt een relatie met Ada uit een dorp iets verder weg. Niet vanuit verliefdheid of liefde, maar gewoon omdat ze er was en hem aansprak. Omdat ze hem zag. En omdat hij het idee had dat ze hem misschien weer hoop kon geven. Ze wonen bij de ouders van Tille. Ze krijgen twee kinderen, Suze en Friso. Op de boerderij waar ze met z’n allen wonen heerst nou niet bepaald een sfeer van gezelligheid. De relatie tussen de ouders van Tille en Ada is niet goed. Ada dringt aan op de verhuizing van de ouders. Maar ook wanneer ze op zichzelf wonen ontwikkelt de liefde tussen Tille en Ada zich niet. Ada mist aandacht en Tille is seksueel gefrustreerd. Het trieste is dat Tille ook zijn eigen zoon Friso niet ziet staan. Hij komt nauwelijks in zijn gedachten voor.
De enige persoon voor wie Tille liefde voelt is zijn dochter. Haar schoonheid, haar onschuld, trekt hem aan. Op zichzelf een gewone liefde van een vader voor zijn dochter. Er komen scenes in voor waarbij hij haar in bad stopt. Dat beschrijft Middendorp knap, vanuit het perspectief van Tille, in flarden. Het hele boek is opgebouwd uit flarden. Flarden van het gewone leven gemengd met flarden van het vreselijke dat gebeurd is. Zo krijgen ook de scenes van een vader die zijn dochter in bad stopt iets heel ongemakkelijks. Op zich beschrijft hij normale handelingen, maar door de context en net een zinnetje extra wordt het beladen. In niet-chronologische flarden wordt de toeloop naar de moord, de moord en de tijd na de moord beschreven. Consequent door Tille trouwens ‘ongeluk’ genoemd. Tille doet gewoon mee met het leven en lijkt een vorm gevonden te hebben waarbij hij niet echt vreselijk lijdt onder wat hij gedaan heeft. Wat ik goed vind is dat de hysterie rond het AZC en de hetze tegen de asielzoekers, iets wat in de media veel aandacht heeft gekregen, slechts terloops aan de orde komt. Dat is niet het belangrijkste van het boek. Voor mij is het belangrijkste van het boek de combinatie van het ‘gewone’ met het ‘vreselijke’. Dat iemand blijkbaar in staat is 13 jaar lang ‘gewoon’ door te leven na een moord.”
M. Moerman
De hoofdpersoon, Tille Storkema, groeit op als enig kind in een boerengezin. Op 12-jarige leeftijd ziet hij hoe zijn vader een ongeluk krijgt en voor de rest van zijn leven een been zal moeten missen. Tille verwerkt dit in alle eenzaamheid want niemand kijkt naar hem om. Op school wordt hij als buitenbeentje gezien. Onverwacht op een avond ontmoet hij Ada en opeens heeft hij een vriendin. Tille laat zijn ouders langzaam aan het idee wennen. Ada blijft steeds langer en de verkering mondt uit in een huwelijk. Samen krijgen zij twee kinderen, Suze en Friso. Tille en Ada blijven op de boerderij bij zijn ouders wonen met de daarbij behorende ergenissen.
Het gezinsleven verloopt aanvankelijk gelukkig. Toch verandert er geleidelijk iets en op een nacht als Tille zijn energie niet kwijt kan gaat hij fietsen en dan gebeurt er iets vreselijks!
De lezer belandt bij Tille in de cel die door twee rechercheurs ondervraagd wordt. Tille vertelt hoe zijn leven vanaf het “ongeluk” verlopen is. Intussen zijn er bijna dertien jaar verstreken en de lezer kijkt met hem terug. Zijn oogappel is Suze, zijn oudste kind waarmee hij een goede band heeft opgebouwd, het lijkt de liefde van zijn leven en hij voelt zich helemaal vader.
Sinds het delict is er een zoektocht gestart naar de dader. De dorpsgenoten kunnen via de krant en de tv de vorderingen volgen. Opeens komen er twee asielzoekers in beeld die een dag na het incident uit het dichtbij gelegen AZC zijn verdwenen. Er wordt naarstig naar hen gezocht maar het leidt naar een verkeerd spoor. De jaren verstrijken zonder resultaat. Intussen laten de dorpsbewoners en de vader van het slachtoffer, Rosa, het er niet bij zitten. De burgemeester en een politicus ondersteunen de zaak en komen tot de conclusie dat er een DNA-onderzoek moet plaatsvinden binnen een bepaalde straal rondom het dorp. Via deze weg komen zij bij Tille.
Voor Tille die in de voorbijgaande jaren steeds vaker door dromen aan de gebeurtenis werd herinnerd komt de aanhouding niet onverwacht. Zijn dochter Suze viert binnenkort haar zestiende verjaardag, de leeftijd van het slachtoffer destijds en dit doet extra veel pijn! Hoe kon een liefdevolle vader een misstap begaan?
BIJZONDER
De dader vertelt zijn verhaal en de lezer kijkt met hem mee. Zonder het echt te willen verplaatst de lezer zich in de dader. Het boek wordt verdeeld in verschillende hoofdstukken die aangeduid worden met de seizoenen. Het begint met het veel belovende voorjaar en eindigt met de winter waarin de ontmaskering plaatsvindt.
CONCLUSIE
Citaat: “Soms is een moord geen moord maar een ongeluk”
“Soms is een ongeluk het gevolg van ongelukkige omstandigheden”
“Soms heeft iemand op de evenwichtsbalk van de menselijke eigenschappen een remweg verkeerd ingeschat”
Ook al is het onderwerp gruwelijk toch een aanrader !”
C.J.A. Gruythuysen
Tille heeft een moeilijke jeugd als enige boerenzoon. Op 12-jarige leeftijd is hij getuige van een ongeluk, waarbij zijn vader een been verliest in een landbouwwerktuig. Niemand heeft aandacht voor hem, hij wordt niet gehoord en gezien, ook niet door zijn moeder. Hij is de geminachte, de onsympathieke! Op school vindt hij evenmin aansluiting en ook als hij van school verandert, blijft hij een buitenstaander.
In een dansgelegenheid waar hij een enkele keer naar toe gaat ,wordt hij op een avond aangesproken en verleid door Ada (Jij bent van mij). Ada is een jonge vrouw uit een dorp in de buurt zonder familie en zonder verleden. De ouders van Tille zijn niet blij met haar en noemen haar het spook! Zij trekt al snel bij Tille in en krijgt het na verloop van tijd voor elkaar, dat de ouders elders gaan wonen. In korte tijd worden er 2 kinderen geboren: Suze en Friso. De eerste jaren is er sprake van wat geluk in de relatie, maar uiteindelijk werd het een liefdeloze relatie. De enige liefde die Tille ervaart is voor zijn dochter en daarin overdrijft hij (Jij bent van mij). Het leven van zoon Friso verloopt in hetzelfde patroon als zijn vader: gepest op school en geen vrienden. Opeen nacht, waarop Ada niets van hem wil weten, gaat hij naar buiten om een sigaret te roken en fietst Rosalinde voorbij. In een vlaag van verstandsverbijstering vergrijpt hij zich aan haar en berooft haar van het leven (Jij bent van mij). Het was geen vooropgezet plan, het overkwam hem, zoals zoveel dingen in zijn leven hem overkwamen! Als er een zoektocht naar de dader start, wordt in eerste instantie gezocht naar 2 asielzoekers, die uit het nabijgelegen ACZ zijn verdwenen, maar die blijken onschuldig. De dorpsgenoten volgen het zoeken naar de dader via krant en tv en komen regelmatig bij elkaar. Ada is erg betrokken, volgt al het nieuws op de voet en deelt het met Tille als er nieuwe ontwikkelingen zijn. Na 13 jaar komt er uiteindelijk op aandringen van de vader van het slachtoffer en de burgemeester van het dorp een DNA-onderzoek, waaraan alle mannen van het dorp mee moeten doen. Daaruit komt vast te staan dat Tille de dader van de moord op Rosalinde is en hij wordt door de politie uit huis gehaald en gearresteerd. Voor hem geen verrassing, maar voor iedereen, die hem kende en vooral voor zijn gezin, is de verbijstering en ontzetting enorm. Schrijnend voor zijn dochter Suze, die de volgende dag 16 jaar wordt, de leeftijd waarop Rosalinde werd vermoord.
Het boek leest als een trein en het knappe van de schrijver van dit boek vind ik dat je, ondanks de afschuwelijke daad, toch als lezer enige sympathie en medelijden voor Tille voelt! Dat gevoel riep Ada helemaal niet bij mij op. De details van wat er die nacht van de moord gebeurd is, zweven door het hele boek en vaak als Tille zich met zijn dochter bezighoudt!
Wat ik mis is enige vorm van spijt bij Tille.”
S. Stelwagen
Als een meisje van 16 wordt verkracht en daarna vermoord heeft dat een grote impact op het leven van een plattelandsgemeenschap. Door de brute wijze van de moord wordt al gauw de dader gezocht in het asielzoekerscentrum in de buurt.
De schrijver heeft ervoor gekozen om de moord te beschrijven vanuit het perspectief van de dader Tille Storkema, een boer uit een naburig dorp, getrouwd en vader van 2 kleine kinderen. oor in het boek staat: “Jij bent van mij” is fictie, maar het boek is natuurlijk gebaseerd op de werkelijke gebeurtenissen in 1999, toen de 16-jarige Marianne Vaatstra in Friesland werd vermoord toen ze ‘s nachts van Kollum naar haar thuis in Zwaagswesteinde werd vermoord.
Tille is als jongen getuige van een ongeluk, waarbij zijn vader een been verliest. Hoewel het uiteraard een vreselijke indruk op de jongen maakt, is er niemand die zich om hem bekommert. Hij heeft ook later vaak het gevoel dat hij er niet bij hoort hij voelt zich onzichtbaar. Zijn ouders blijven hem lang als kind behandelen, hoewel hij op zeker ogenblik bijna al het werk doet. Ook als hij een meisje krijgt, Ada, en deze bij hun in komt wonen wordt Tille klein gehouden. Ada, die door de vader geringschattend ‘het spook’ wordt genoemd, neemt echter wel steeds meer initiatief en weet op een gegeven moment de ouders zover te krijgen dat ze verhuizen naar een seniorenwoning. Tille en zijn vrouw zijn dan boer en boerin en ze laten een serre bouwen voor meer licht in huis. Ada krijgt na 2 kinderen echter steeds minder zin in sex en weert Tille steeds vaker af. Tille gaat dan vaak midden in de nacht fietsen om, zoals hij het zegt, zijn hoofd leeg te maken. Soms komt hij dan uit in de grote stad om een bezoek te brengen aan een prostituée. Op zo’n nachtelijke fietstocht ziet hij ineens een blond meisje fietsen en denkt: “Jij bent van mij”. Hij bedreigt haar met een mes en op een gegeven moment werkt ze niet meer tegen. Na de daad raakt hij in paniek en snijdt haar de keel door.
Het boek beschrijft het leven van Tille temidden van een gemeenschap die voortdurend blijft speculeren over de dader. Met name Ada bijt zich vast in het onderzoek. Na 13 jaar, als zijn dochter binnenkort haar 16 de verjaardag zal vieren, wordt hij ontmaskerd als de moordenaar. Er was DNA materiaal van hem achtergebleven op het plaats-delict en via een verplicht DNA onderzoek was de politie bij hem terechtgekomen. Hier eindigt het boek.
Het is een vlot geschreven boek over wat er mogelijk gebeurd kan zijn. Sommige gebeurtenissen zijn echt gebeurd, andere zijn gefantaseerd. Er wordt min of meer een motief gezocht voor de dader, en hierdoor krijgt men een zeker begrip voor de dader. Het is echter wel goed om te bedenken dat er ook zo’n boek geschreven zou kunnen worden vanuit het perspectief van Ada, of vanuit dat van Suzanne, die ineens ontdekt dat haar vader een moordenaar is.
Al met al een heel interessant boek, geschreven met voldoende kennis van zaken en voldoende open einden om over na te denken.”
Miekes recensie
Ook Mieke van der Weij heeft voor NCRV-gids het boek Jij bent van mij gerecenseerd. Lees hier of haar mening overeenkomt met de mening van bovenstaande lezers.
