Een confrontatie met het leven en het einde. ‘Ik heb een jaar lang iedere dag aan de dood gedacht en dan realiseer je je dat het leven heel kwetsbaar is.’
Tijdens de opnames geloof ik het af en toe niet. Dan wordt de deur opengedaan door een stralende jonge vrouw en dan denk ik echt: “dat kan gewoon niet, deze vrouw heeft vorige week misschien een griepje gehad, maar die gaat echt niet dood!”’ Anita Witzier heeft net de laatste opnames voor de nieuwe reeks van Liefde voor later achter de rug. Een heftige tijd die haar nieuwe inzichten gaf over leven en dood, en de werkelijkheid dat een mensenleven niet maakbaar is.
Witzier: ‘Wij denken tegenwoordig dat er overal een oplossing voor is. En als je dat niet vindt, dan ben je ineens negatief. Maar ik ben niet negatief, ik ben een realist. Het leven is niet maakbaar. Want als je ongeneeslijk ziek bent, dan komt alles in een ander daglicht te staan. Alle keuzes die je samen hebt gemaakt, het idee van samen oud worden. Alles wat je hebt bedacht wordt anders.’
Huisvader
In de serie worden Ludo en Manon gevolgd. Ludo (42) heeft een eigen dakdekkersbedrijf als bij hem darmkanker wordt vastgesteld. Door de ziekte moeten ze hun huis verkopen en is Manon weer gaan werken. Anita vindt het heel bijzonder om te zien dat mensen zichzelf opnieuw uitvinden, ondanks deze moeilijke omstandigheden. ‘Ludo is nu een huisvader en geniet intens van de momenten die hij met zijn kinderen kan doorbrengen. Hij noemt het zelfs de mooiste jaren van zijn huwelijk. En Manon heeft door de ziekte een hele andere kant van zichzelf ontdekt.’
Liefde voor later kijkt verder dan alleen naar de ziekte. Want volgens Witzier bestaat er een verkeerd beeld van mensen die niet lang meer te leven hebben. ‘Als je terminaal bent, dan is dat maar één aspect van wie je bent. Veel mensen zijn geneigd om het om te draaien en jou alleen nog maar als de ziekte te zien. Ik vind het heel bijzonder om te zien dat iedereen op zijn eigen manier leeft en een ook een eigen pad bewandelt naar het einde.’
Voor Witzier gaat Liefde voor later daarom niet zozeer over de dood, maar vooral over het leven en de manier waarop mensen herinnerd willen worden. ‘Dat is ook het idee van de speciale herinneringsdoos, dat kinderen daarin hun vader en hun moeder kunnen terugvinden.’
Motivatie
Het bewaren van herinneringen is voor de gezinnen een belangrijke motivatie om mee te doen aan het programma. ‘Veel mensen zien het als een mooi document voor hun kinderen. Het feit dat ze op televisie komen is bijzaak. En het is een stok achter de deur om met de herinneringsdoos aan de gang te gaan. Want het is heel makkelijk om het onvermijdelijke, waar je niet mee geconfronteerd wilt worden, voor je uit te schuiven. Totdat je daar fysiek niet meer toe in staat bent.’
Anita Witzier werd weer ontzettend geraakt door de verhalen van de gezinnen die ze heeft gevolgd. Ze vindt het vooral bijzonder te zien dat de gezinnen ondanks het verdriet en de pijn met zoveel positiviteit en kracht alles uit het leven proberen te halen. Dat ziet ze bijvoorbeeld in Garmt (37), zijn vrouw Iris en hun pasgeboren dochtertje Zoë. Met humor en grote geestdrift schrijft Garmt een blog over zijn situatie. En hij probeert met een internationaal investeringsfonds zoveel mogelijk geld op te halen om een geneesmiddel te vinden tegen ALS. ‘Garmt kan niet meer lopen en hij communiceert met een spraakcomputer. Het is zo bijzonder dat hij nog steeds zo actief is.’
Schuldgevoel
Voor Witzier is Liefde voor later een zinvol, maar ook confronterend programma om te maken. Ze heeft net de eerste aflevering bekeken en dat was een emotioneel moment. ‘Het is zo verdrietig allemaal. De redactie en ik hebben daar sneller last van omdat we zo betrokken zijn bij al die gezinnen. We kennen ze en hebben vele uren met ze doorgebracht. En je weet ook wat er gaat gebeuren. Het komt zo dichtbij, want ik heb een jaar lang bijna iedere dag aan de dood gedacht. Dan realiseer je je dat het leven zo kwetsbaar is.’
Toch heeft Witzier na de eerste serie geleerd dat het geen zin heeft om je schuldig te voelen. ‘Toen we met de eerste serie begonnen heb ik gesprekken gehad met een rouwtherapeut en hij zei dat het heel logisch is dat je je schuldig gaat voelen. Bijvoorbeeld op een feestje, dat je het naar je zin hebt en lol maakt. Maar dat heeft geen enkele zin, want het is niet jouw schuld en het is ook niet jouw leven, legde de therapeut dan uit. En dat vond ik wel handig om me te realiseren.’
Anita hoopt dat mensen door het kijken naar Liefde voor later stilstaan bij de kwetsbaarheid van het leven. En dat niet alles vanzelfsprekend is. ‘En misschien is het sowieso een idee om bepaalde gedachtes op te schrijven. Of ze gewoon in je omgeving uit te spreken. Want ieder leven is uniek en dat geldt ook voor de manier waarop mensen afscheid nemen van het leven.’
Paspoort
Naam: Anita Witzier
Geboren: 10 november 1961 in Gouda
Privé: getrouwd met Michel Nillesen en moeder van Bram en Julia.
Carrière: Anita studeerde enkele jaren Rechten in Utrecht en was daarnaast ’manusje van alles’ bij het Veronica-programma Tineke. In 1988 werd ze omroepster bij Veronica, naast haar werk op de afdeling personeelszaken. Later presenteerde ze verschillende tv-programma’s voor deze omroep. In 1996 maakte Anita de overstap naar de KRO. Ze presenteerde eerst De ASO-Show en daarna o.a. Memories (vanaf 1997), Hints, Niet geschikt voor uitzending en Tien voor Taal (vanaf 1999, samen met Marcel Vanthilt).
