“Het meest bijzondere verhaal van dit seizoen?” Eindredacteur Paul Vertegaal moet er even over nadenken, want eigenlijk liggen alle zoektochten hem na aan het hart. Nou, vooruit dan: “Dat van twee broers en een zus uit Zuid-Holland die gezamenlijk als kind uit Costa Rica zijn geadopteerd. Ze waren verlaten door hun moeder en zijn op een dag door twee blanke mensen uit het kindertehuis naar Nederland meegenomen.”
Geen warm nest
“Die adoptie mislukte volledig”, vertelt Vertegaal.“Hun Nederlandse ouders gingen uit elkaar, waardoor ze nooit echt een warm nest hebben gehad. Dat leidde er ook toe dat de onderlinge verhoudingen onder druk kwamen te staan. De drie kunnen heel moeilijk met elkaar door één deur en hebben nog steeds veel last van hun verleden. Buitengewoon schrijnend om te zien. Hun bezoek aan Costa Rica had veel impact op ze en is, zo vertelden ze later, in positieve zin bepalend geweest voor de rest van hun leven. Dat vind ik zó mooi. Ik doe dit werk al bijna 25 jaar, maar bij zo’n verhaal houd ik het ook niet droog, hoor.”
Jaarlijks krijgt de redactie zo’n vijftienhonderd verzoeken, al loopt dat aantal wel iets terug. “Dankzij internet zijn mensen beter in staat zelf op zoek te gaan. Het komt steeds vaker voor dat ze hun biologische ouder via Facebook vinden. Maar ja, wat doe je dan? Steeds vaker worden we gebeld met de vraag: ‘Ik heb mijn Colombiaanse moeder gevonden, wat nu?’ Er is sprake van een taalprobleem of mensen durven toch geen actie te ondernemen. Wij willen ze daar dolgraag bij helpen. We spelen dan weliswaar geen rol in het zoekproces, maar wel in een hereniging. Uiteindelijk gaat het om de verhalen.” Een kwart van de aanvragen wordt afgewezen. “Meestal omdat er te weinig aanknopingspunten zijn. Verder doen we alleen zaken waarbij het om de eerste bloedband gaat.”
Privacy
Hoe lang de gemiddelde ‘wachttijd’ is, vindt Vertegaal lastig in te schatten. “Dat varieert. Sommige zoektochten uit dit seizoen duurden enkele maanden, met andere zijn we wel drie of vier jaar bezig geweest. Het hangt vooral af van het land waar het zich afspeelt. De administratie in de meeste westerse landen is een stuk deugdelijker dan bijvoorbeeld in Zuid-Amerika en Azië. Tegelijkertijd zie je dat overal de privacyregels steeds strenger worden, waardoor je via omwegen achter informatie moet zien te komen.”
Het hele interview leest u in de NCRV-gids van week 16. Bent u geen abonnee maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.
Tekst: Vanessa Vunderink
Spoorloos is vanaf maandag 24 april terug op NPO 1.
