*** Adam
Sommige auteurs schrijven altijd hetzelfde boek, anderen komen steeds met een verrassing. Daar hoort Wanda Reisel bij, een schrijver wier werk mij doorgaans bevalt. Maar van ‘Adam’ kan ik geen chocola maken. Het is goed geschreven, het is soms spannend, maar ik begrijp nog steeds niet waar het haar om te doen is.
Is het een pastiche, een metafoor? Het lijkt wel een stripverhaal, waar de gekste dingen gebeuren. Maar het is echt als roman bedoeld.
Het begint met een knal: hoofdpersoon Adam is in de Industriële Club op de Dam in Amsterdam als het Nationaal Monument ontploft. Vlak daarvoor heeft een stem achter hem in zijn oor gefluisterd: ‘jij moet je leven omgooien.’ We zullen er nooit achter komen wie dat geweest is. Of was het zijn innerlijke stem? Hier begint het al met de onduidelijkheden. Afijn, Adam gehoorzaamt wel en hij regelt een baan als financiële man bij een goededoelenstichting, hij sluist miljoenen naar buitenlandse banken en maakt zich uit de voeten. Het gaat allemaal heel snel. Ondertussen komen we meer te weten over zijn afkomst: Zijn joodse grootmoeder vluchtte uit Wenen naar Shanghai nadat zijn grootvader was gefusilleerd. Zijn enige, jongere broer Robert runt de familiezaak daar nu, een leerhandel. Na het ongeluk waarbij hun moeder omkwam terwijl Adam achter het stuur zat, is het nooit meer goed gekomen tussen de broers.
Adam is een onsympathiek amoreel personage. Hij is zeer met zichzelf ingenomen en geen vrouw is veilig voor hem. Zij echtgenoot en zoon heeft hij al eerder in de steek gelaten. ‘Adam keek nooit achterom. Zijn hele leven al volgde hij een pijl die naar voren wees. Voor vervelende gebeurtenissen had hij geen geheugen.’
Waar streeft hij eigenlijk naar? Volledige vrijheid, zoiets.. Maar wat gaat hij daar dan mee doen? Er zal toch iets moeten gebeuren met deze verwaande kwast, hij zal toch met zichzelf in het reine moeten komen? Dat gebeurt ook, maar dan zijn we wel heel veel idiote avonturen verder. En veel dames, want hij kan geen vrouw zien of hij springt er mee in bed. Al die bedcapriolen en erecties gingen me behoorlijk vervelen.
De reis gaat, vrij willekeurig, via Zurich, Shanghai, en een camping in Noorwegen. Daar, in een confrontatie met de natuur, komt hij zichzelf eindelijk tegen. Katharsis!
Er gebeurt te veel om op te noemen, er is een fotografe op wie hij verliefd wordt, Lili (denk th erachter) en ondertussen wordt de broedervete ook omstandig uit de doeken gedaan, maar aan het eind knoopt Reisel de touwtjes behendig aan elkaar, want vlot schrijven kan ze! Je vliegt door het boek heen, in dezelfde vaart waarmee Adam op de vlucht is. Het is erg veel avontuur, én jeugdherinnering, én beschouwing, maar het beklijft te weinig. De personages laten je uiteindelijk koud. Ook de reeks terreuraanslagen op het vrije Westen, van het monument op de Dam tot de toren van Pisa, je kunt het amper serieus nemen.
Adam zou het wellicht goed doen als Netflix-serie, maar als roman vind ik het maar matig geslaagd.
Uitgeverij Atlas Contact 336 blz. Paperback €22,99 E-book €12,99
