Mieke recenseert Morgan van Bas Steman

Een soldaat in Wales begin jaren 40. Een Nederlandse schrijver ver na de oorlog. Op onverklaarbare wijze blijken hun levens met elkaar verwikkeld.

Morgan **

In het christendom is er geen plaats meer voor het idee van reïncarnatie, maar in veel Aziatische religies wel: daar vindt men de idee dat de ziel verder leeft in een andere vleselijke behuizing heel gewoon. Dus ik ga niet roepen dat het allemaal flauwekul is. Er is zoveel tussen hemel en aarde wat we niet kunnen bevatten. Maar moeilijk te geloven blijft het wel, voor mij en ongetwijfeld voor veel nuchtere lezers.

Bas Steman schreef er een autobiografische roman over: hoe hij het vlak voor een recreatieve parachutesprong opeens Spaans benauwd kreeg en dat niet kon verklaren. Hoe hij later in een therapeutische sessie met zijn vriendin Anne, als zij hem opdraagt die angst opnieuw te voelen, allerlei beelden doorkrijgt, die hij niet kan thuisbrengen. Vuur! En ook een naam! ‘Beelden van een vrouw die mijn naam noemt… Morgan… Ja, ik heet Morgan!’ Hoe hij er langzaam achterkomt dat dat een Britse soldaat uit Wales is die op zijn 26e uit een vliegtuig is gesprongen bij de Slag om Arnhem en daarna is omgekomen. En dat hij die soldaat is geweest!

Hij gaat op zoek naar diens graf, en later bezoekt hij het dorp waar deze Morgan Probert vandaan komt. Zijn zuster Glenys blijkt nog te leven, en hij maakt kennis met de familie. En dan valt hij van de ene verbazing in de andere: Morgan blijkt een enthousiast wielrenner geweest te zijn, net als hij. Hij blijkt dingen te weten die hij helemaal niet kán weten… waar vroeger raampjes zaten in een huis… Afijn, ik zal het niet allemaal verklappen anders is de verrassing weg. Natuurlijk twijfelt hij regelmatig aan deze occulte zoektocht, maar hij kan niet meer terug.

De vorm waarin Steman zijn verhaal giet, vind ik nogal ingewikkeld. Er lopen soms vier tijdlagen door elkaar. Die van de hoofdpersoon die naar Wales reist. Flashbacks waarin hij de ontmoeting met Anne beschrijft. Daar doorheen de wederwaardigheden van de nu stokoude Betrys, Morgans vriendinnetje vóór hij de oorlog in wordt gezogen. Ze zit in een verzorgingstehuis, en mijmert voortdurend over die gelukkige tijd met hem, zo wreed verstoord.  Bas Steman zal die congruentie wel expres gezocht hebben tussen die twee prille liefdes, maar ik vond het nogal verwarrend, hoe dat allemaal door elkaar heen liep. Wat mij betreft had hij een simpeler verhaalopbouw mogen kiezen. Het verhaal is interessant genoeg. Ook als je er niks van gelooft. Dat mag van Bas, hij dwingt je nergens toe.

Achterin schrijft hij: ‘Of het nu het toeval was, waanzin of een kosmische werkelijkheid die deze ontmoeting orkestreerde, voor Glenys en mij maakte het niet uit. Haar broer keerde terug in haar leven. Bij mij verdween de onbestemde onrust die me jarenlang had voortgestuwd. De drang om gehoor te geven  aan mijn intuïtie, op zoek te gaan , tegen de stroom in te zwemmen en het spoor te volgen, leidde me tot haar en tot dit boek.’

De eerlijke manier waarop hij er zelf over spreekt, trekt je als lezer toch over de streep.

Volgende week

bespreekt Mieke De bloemen van Jan Siebelink, een selectie uit eigen werk door de auteur.

Meer recensies

Een aantal lezers van Miekes Leesclub hebben het boek Morgan gerecenseerd. Benieuwd naar hun mening? U leest het hier.