De schone slaper ***
Allard Schröder heeft een heel eigen stem in de Nederlandse literatuur. Hij schrijft nog in de traditie van de romantici van de negentiende eeuw. Zijn personages lijken sprookjesfiguren. Dat gold voor zijn vorige boek. Sebastiaans neus, en nog meer voor De schone slaper. Een zwart sprookje, tijdloos maar toch weer niet. Het is dat er mobiele telefoons in het verhaal voorkomen, een internationale zakenwereld, en een parkeergarage, anders had het ook in een heel andere tijd geschreven kunnen zijn. Het is een wonderlijk geheel, dit verhaal, maar het wordt bij elkaar gehouden door de prachtige, gepolijste stijl van Schröder. Zijn zinnen zijn een genot om te lezen, maar het verhaal is wel raar: de personages zijn realistisch én symbolisch. En er gebeuren onwaarschijnlijke dingen.
Hoofdpersoon is Sélène Richter, bijgenaamd ‘de haai’. Ze staat aan het hoofd van een groot concern, het prototype powervrouw. ‘Mijn aangeboren ijzigheid en het gezag van mijn functie hebben altijd voor meer dan voldoende gewicht gezorgd. Ik lieg niet als ik zeg dat ik het onvoorwaardelijke ontzag van mijn ondergeschikten had en ik zal onmiddellijk toegeven dat ik ervan genoot dat ze voor me beefden.’ Sadistische trekken dus. Door een korte beschrijving van haar jeugd krijgen we als lezer een vermoeden hoe ze zo geworden is. In haar eentje bewoont ze een enorm huis, met twee levensgrote kopieën van beelden van Michelangelo, en een inwonende bediende. Dan komt er een studerende achterneef in huis, voor een paar maanden, en ze raakt jaloers op zijn jeugdige schoonheid. Ze vindt zichzelf opeens oud. Terwijl ze pas begin 40 is!
Ook leert ze Justine kennen, een ongebonden, amorele vrouw voor wie de wereld ‘een absurde grap’ is. Dat gebeurt in een parkeergarage waar ze haar in een sm-act met een man aantreft. Justine pist net over zijn gezicht. Afijn, ze raken bevriend en Sélène, die gevangen zit in haar ijzige zelf, en niet van het leven kan genieten, beleeft met haar vrolijke avonturen. Tot Justine ook weer opeens uit haar leven verdwijnt. Ik zei het al: het is niet bepaald een doorsnee roman.
Met die jongen loopt het uit de hand. Ze gaat hem ’s nachts stiekem beloeren en Endy (een afkorting van Endymion, zoals Sélène vernoemd is naar de Griekse maangodin) krijgt dat in de gaten. Als hij haar gaat chanteren sluit ze hem op, met nare gevolgen. ‘Hij had ook moeten weten dat ik mijn begeerte noodgedwongen beleefde door te kijken.’
Wat wil Schröder ons vertellen met dit verhaal? Dat sterke vrouwen ook hun zwaktes hebben? Dat een verknipte jeugd een verwrongen persoonlijkheid oplevert? Er staan heel veel prachtige zinnen in dit boek, want hij is een groot stilist, maar het liet me met een onbestemd gevoel achter. Er zit veel sfeer in, veel symboliek, veel gedachten die de moeite waard zijn.
Maar Sélène en Justine en Endy: het blijven personages, het worden nergens personen. Maar misschien is dat ook wel helemaal niet de bedoeling van Allard Schröder, die ik weleens in het café tegenkom: een alleraardigste man!
Volgende week
leest Mieke Het onhandige kind van Alexandre Seurat.
Meer recensies
Een aantal lezers van Miekes Leesclub hebben het boek De schone slaper gerecenseerd. Benieuwd naar hun mening? U leest het hier.
