De nichtjes ***
De zomervakantie is bij uitstek geschikt om dikke pillen die zijn blijven liggen alsnog ter hand te nemen. Dat heb ik gedaan. Ik las eindelijk De herinnerde soldaat van Anet Daanje in één ruk uit. Geweldig! Haar De dromedaris en de ooievaar is binnenkort aan de beurt. Maar ik begin met een schrijfster van wie ik nog nooit van gehoord had, en u vast ook niet. De nichtjes van Aurora Venturini, een Argentijnse die doorbrak met dit boek toen ze al 85 was. Dat was in 2007. Inmiddels is ze overleden, maar ze heeft een kleurrijk leven geleefd, waarvan vijfentwintig jaar in Parijs met vrienden als Jean-Paul Sartre, Simone de Beauvoir, Albert Camus en Juliette Greco.
Intrigerend. Zeker als je begint te lezen. Wat is dit voor verteller? Iemand die zich voorstelt als Yuna, iemand met een leerachterstand die pas leerde klokkijken toen ze twintig was. Met een zwakbegaafd zusje, Betina, die kwijlend in een rolstoel rondrijdt. Er is ook een moeder, die lesgeeft. Geen vader. ‘We waren niet gewoon om maar niet te zeggen dat we niet normaal waren’. Het gezin woont in een voorstad van Buenos Airs, jaren 40. Ik heb in tijden niet zo’n raar boek gelezen, en het is lastig te vertellen waar hem dat in zit. In de toon? In de bevreemdende, soms kinderlijk zinnen? Die ondertussen wel vertellen over gruwelijkheden alsof het allemaal heel gewoon is? En ja, grappig is het ook.
Dat de verteller niet erg taalvaardig is, wordt regelmatig benadrukt. Met punten en komma’s kan ze niet uit de voeten en regelmatig moet ze pauzeren, anders doen haar hersenen pijn. Ook moet ze steeds woorden opzoeken in het woordenboek. Wel slaagt ze er in een carrière als beeldend kunstenaar op te bouwen, maar dat is dan wel zo ongeveer het enige positieve wat er in het verhaal gebeurt. Op gruwelijke wijze maken mannen misbruik van de nichtjes en de zusjes. Als nicht Carina, zwanger van de buurman, een illegale abortus moet ondergaan waaraan ze sterft, besluit haar zus Petra, een vrouw met dwerggroei die het oudste beroep ter wereld uitoefent, wraak te nemen. En hoe! Ook Yuna neemt wraak als haar zwakzinnige zusje Betina wordt bezwangerd door een oudere docent van de kunstacademie, die ze nota bene in huis hadden genomen. Met Petra beraamt ze een doortrapt plan.
In het voorwoord van deze hoogst curieuze roman beschrijft een van juryleden die het boek destijds bekroonden haar vervreemding, haar verwarring en bewondering. Was het een geniaal boek? Vraagt ze zich af. Gelukkig, ik ben niet de enige die er niet zo goed raad mee weet.Volgens de auteur is het autobiografisch. ‘Al mijn creaties zijn monsterlijk. Mijn familie was heel monsterlijk. Dat is wat ik ken. Ik ben een vreemd wezen dat alleen maar wil schrijven.’
Podium 208 blz. € 22,99 (e-book € 9,99)
