Pleegkind *****
Mijn laatste boek vóór de vakantie is heerlijk dun, nog geen honderd pagina’s. Het laat weer eens zien hoe weinig woorden er nodig zijn om een mooi en ontroerend verhaal te vertellen. Tussen de regels worden we vaak het meest gewaar.
Het speelt zich af op het platteland van West-Ierland, en wordt verteld vanuit een jong meisje, een jaar of negen. Een naam heeft ze niet. Ze wordt na de vroegmis door haar vader afgeleverd bij familie, een echtpaar dat ze niet kent. ‘De laatste keer dat ik jou gezien heb, lag je nog in de kinderwagen,’ zegt de vrouw als ze haar ziet. Edna en John Kinsella heten ze. Waarom ze er gaat logeren wordt niet gezegd, maar je kunt het wel begrijpen, waarschijnlijk omdat er wéér een baby op komst is.
Er is armoe, ‘Ze eet je straatarm’, zegt haar vader, een hork, die zo snel mogelijk weer naar huis wil. Hij vergeet zelfs haar spulletjes uit de auto te halen. Ze mogen haar net zo lang houden als ze willen, had hij die ochtend nog tegen zijn vrouw gezegd. Je voelt aan alles dat ze uit een kil nest komt, maar dat realiseert ze zich pas langzaam nu ze bij de Kinsella’s in huis is. In de keuken is het warm, stil en schoon. Er is net een rabarbertaart gebakken. ‘Hier krijg je de ruimte en tijd om te denken. Hier hebben ze misschien zelfs wel geld over.’
Ze wordt liefdevol schoongeboend, ‘Er zit meer water in dit bad dan ik thuis ooit heb gehad’, en slaapt in een kamer met treinen op het behang. Als ze ’s morgens in een nat bed wakker wordt, wil ze het maar gewoon bekennen ‘En dan naar huis teruggestuurd worden’. Maar mevrouw Kinsella zegt: ‘Die ouwe matrassen, die zweten enorm. Ze doen niks dan zweten. Hoe kon ik je hierop laten slapen?’ Het woord bedplassen valt niet. Zo laat Keegan je als lezer zelf je conclusies trekken.
De Kinsella’s zijn niet speciaal zoetsappig of rijk, maar ze geven het meisje aandacht die ze kennelijk nooit gehad heeft. Als meneer Kinsella met haar naar zee wandelt, pakt hij haar hand. ‘Zodra hij die vastheeft besef ik dat mijn vader me nooit bij de hand heeft genomen, en ergens wou ik dat Kinsella me losliet, zodat ik dit hoefde te voelen.’
Het pijnlijke besef dat je thuis nooit kreeg wat je nu wel krijgt en het schuldgevoel dat daarmee gepaard gaat. Keegan benoemt het allemaal niet, maar het staat er toch. Prachtig. Ze helpt in de keuken, doet boodschappen, en er worden nieuwe kleren voor haar gekocht. Ze gaat mee naar een dodenwake en we komen er met haar achter wat er voor drama achter die treintjes schuilgaat. Als ze teruggaat naar huis is er iets in haar veranderd. Het einde is hartverscheurend.
Inmiddels is het boek verfilmd. Ik las dat het mooi gedaan is. Dat geloof ik best. Maar ik heb geen film nodig om dit verhaal voor me te zien.
Uitgeverij Nieuw Amsterdam 96 blz. € 17,99 (e-book € 12,99)
