Willem die Madoc maakte *****
Het boek was er al een tijdje, maar het moest alsnog. Zo vaak gebeurt het niet dat er een roman verschijnt die in de Middeleeuwen speelt. Ooit studeerde ik af in de Middeleeuwse literatuur en het tijdperk blijft een oude liefde. En het zinnetje ‘Willem die Madocke maecte’, dat verwijst naar de anonieme auteur van het beroemde dierenepos Van den vos Reynaerde, is befaamd.
In de proloog maken we kennis met Willem de Reuvere, een mediëvist die een onbekend, zeldzaam handschrift krijgt aangeboden. Zou dat nooit gevonden Madocke hier instaan? Dat zou sensationeel zijn! Nee, helaas. Hij begint voor de lol een kort verhaal over het personage Madoc. Zo wordt hij zelf een Willem die Madoc maakt. Een leuke vondst! En het wordt steeds leuker, want dat korte verhaal breidt zich uit tot dit heerlijke dikke boek vol avonturen die plaats hadden kunnen vinden. Dros heeft alle registers opengetrokken.
Zo is Madoc, die dan nog Beda heet, een aangespoeld (konings?)kind en groeit hij op in een Vlaams klooster. Een geloofsijverige monnik (dat zijn de ergsten), blijkt zich aan de jongens te vergrijpen. Ook de jonge Beda wordt slachtoffer, maar hij neemt wraak door deze Elmus aan een boom te binden en hem te martelen. Dit zal hem de rest van zijn leven achtervolgen. Hij vlucht en na een intermezzo bij een lieve Brusselse prostituee komt hij – inmiddels Madoc geheten – terecht op een kasteel, waar graaf Hincmar hem onder zijn hoede neemt. Hij ontwikkelt zich tot diens secretaris, en bedenkt een systeem om het pachtstelsel te hervormen en eerlijker te maken. En passant bezwangert hij Hincmars vrouw Adelina. Ook een riddergevecht ontbreekt niet: Madoc verslaat de gemene en machtswellustige Osemund. Hij is charmant, slim en ook nog woest aantrekkelijk.
Het boek deed me bij vlagen denken aan de klassieker Arthur, de koning van eens en ooit van Terence White. Het is net zo meeslepend, maar het verschil met Arthur is dat Madoc zich door alles wat hij meemaakt ontwikkelt tot een vrije denker. Al in het klooster was hij niet ontvankelijk voor het woord van God. Natuurlijk vraagt hij zich af hoe het komt dat ‘zijn geest en ziel niet ontvankelijk waren voor God en openbaring’ en gaat hij op zoek in filosofische verhandelingen.
Zo ontwikkelt hij zich uiteindelijk tot een agnost, en tot schrijver Willem. In Gent leert hij nog de Brabantse Wijchje kennen, in wie we de mystieke dichteres Hadewijch herkennen. Ja, dat is wel erg toevallig, maar het geeft Dros de gelegenheid om ook dat aspect van de Middeleeuwen te behandelen. Dat is het enige dat je op dit boek tegen zou kunnen hebben: dat er veel middeleeuwse items worden afgevinkt. Mij stoorde het niet. Ik heb intens genoten van dit boek, waarin het Dros met al zijn enthousiasme en verbeelding is gelukt om die zogenaamde donkere Middeleeuwen in het licht te zetten.
Van Oorschot 584 blz. €27,50 (e-book €15, luisterboek €15)
