*** P.F. Thomése: Ik, J. Kessels
Frans Thomése is een fijne auteur, van wie ik alles las. Maar die Kessels-boeken sloeg ik over. Er hing een ranzige frikadellengeur omheen, veel goedkoop bier en platte seksgrappen, countrymuziek, kortom: alles waar ik van gruw. Bovendien had ik nooit begrepen hoe dat nou zat met die Kessels, ik dacht dat het een bedacht personage was, waar Frans zijn minder geaccepteerde kanten in kwijt kon, zoiets.
En nu kwam het er toch nog van. Ik kan iedereen aanraden eens een boek te lezen waarvan je denkt dat het niks voor je is. Want wat blijkt: ik heb me rot gelachen. En het was helemaal niet erg dat ik die eerdere Kessels-boeken niet kende. Zo ingewikkeld zit het nou ook weer niet in elkaar.
Jos Kessels bestaat echt. Hij werkte bij het Nieuwsblad van het Zuiden in Tilburg, evenals de jonge Frans Thomése, en ze raakten bevriend. Ze reisden naar Duitsland en dwars door de VS, in het kielzog van Jack Kerouac. Kessels begon later als columnist bij Het Eindhovens Dagblad, Thomése won in 1991 de AKO Literatuurprijs met Zuidland, het begin van een literair oeuvre. Hij schreef o.a. Schaduwkind, over de dood van zijn pasgeboren dochtertje: fijnzinnige, serieuze literatuur.
En toen verscheen in 2009 J. Kessels: the novel, tot ongenoegen van Jos zelf. En daar bleef het niet bij: in Het bamischandaal kreeg hij nog keer de hoofdrol. Er werd zelfs een fandag georganiseerd, met bierviltjes, petjes en T-shirts. En nu heeft Thomése zijn oude vriend, die niets meer met hem te maken wil hebben, toch weer van stal gehaald. Als hem een typoscript onder ogen komt, dat Ik, J. Kessels heet, dat overduidelijk door een ander is geschreven, gaat hij op pad naar Tilburg om Jos te zoeken. Maar de stad is een vreemde voor hem geworden, en Jos is onvindbaar. De Tilburgers moeten hem niet meer: Gij zijt een leugenaar en een verraaier en da witte ge zelf ook, Franske.’
Hij komt terecht in louche cafés, in bed bij twee dames, die hun beste tijd gehad hebben, het is allemaal van een onstellende platheid en het woord ‘vrouwonvriendelijk’ is een eufemisme. Waarom heb ik er dan toch zo veel plezier aan beleefd? Omdat Frans Thomése erg goed schrijft en het allemaal zo over de top is dat het literaire plezier de boventoon voert. Natuurlijk is het best zielig dat die arme Jos het zo moet ontgelden, maar het levert toch wel heel grappige romans op. ‘Er was geen masterplan, het is eerder een uit de hand gelopen grap’, zegt de schrijver er zelf over.
Op de achterflap staat een quote van de overleden Pieter Steinz: ‘Een stem waarvan we er maar héél weinig in de Nederlandse literatuur vinden.’ Ja, dat groteske, geestige ontbreekt nogal. Daarom alleen al is dit een aanrader.
Uitgeverij Pluim 199 blz. € 19,99
Volgende week
Bespreekt Mieke Laat me niet vallen van Willy Vlautin.
Meer recensies
Een aantal lezers van Miekes leesclub hebben het boek Ik, J. Kessels gerecenseerd. Benieuwd naar hun mening? U leest het hier
