TV Toen: Kunstgrepen

In de rubriek TV Toen biedt de NCRV-gifs wekelijks een terugblik op de tv-geschiedenis. Deze keer gaan we terug naar 1959, toen Pierre Jansen miljoenen kijkers trok met zijn kunstprogramma Kunstgrepen.

In lezingen in ‘zijn’ Stedelijk Museum Schiedam stelt Pierre Janssen zichzelf ten doel alle bezoekers voor kunst te enthousiasmeren, door ze deelgenoot te maken van zijn eigen fascinatie. Op een dag zit tv-regisseur Leen Timp in de zaal, die zo gecharmeerd raakt van Janssens bevlogenheid dat hij hem vraagt vier afleveringen over kunst te maken. Timps vrouw, een zekere Mies Bouwman, begeleidt de onzekere Janssen achter de schermen.

Zenuwinzinking

De slungelige Janssen, met zijn lange armen en dunne vingers, wordt een huisvriend voor een miljoenenpubliek dat geen genoeg krijgt van de kale studio waarin hij live zijn liefde voor een maker of kunstwerk overbrengt. Die status valt hem soms zwaar. Er is kritiek vanuit de gevestigde orde op het allereerste kunstprogramma. ‘Kenners’ verwijten hem zijn losse stijl en zien hem meer als een cabaretier dan als autoriteit. Het levert Janssen een zenuwinzinking op. Het aantal liefhebbers blijkt echter vele malen hoger dan de zuurpruimen en uiteindelijk is Janssen de allereerste winnaar van een Nipkowschijf voor zijn Kunstgrepen.

Terugzien?

Pierre Jansen leunt nonchalant tegen de studiomuur, waarop wat A4’tjes hangen. Met zijn handen in zijn zak blikt de kunstkenner terug op de ontdekking van het graf van Toetanchamon. Nu en dan spiekt hij op het briefje achter hem of wat hij zegt klopt. Met groot enthousiasme neemt hij de kijker mee naar 1922, alsof hij er zelf bij was. Het zwart-witfragment uit 1963:

Bekijk hier een aflevering van Andere Tijden uit 2017 over Kunstgrepen.

Redactie: Roel van Bekkum