Recensie Mieke: Veronderstellingen van Jorik Leemans

Voor het radioprogramma ‘Met het oog op morgen’ interview ik jaarlijks de schrijvers die genomineerd zijn voor de Hebban debuutprijs.

Veronderstellingen ★★★★

Zo word ik verrast door boeken die ik anders wellicht had overgeslagen, want een mens kan niet alles lezen tenslotte. Ossenkop van Manik Sarkar was er zo een. Maar ook ‘Veronderstellingen’ van Jorik Leemans. Zijn coming-of-age roman is zowel spannend is als gevoelig. En zijn taalgebruik is ook al zo fraai, met verrassende metaforen, en geestige terzijdes. Ja, ik was bepaald gecharmeerd van ‘Veronderstellingen’, wat ik wel een onhandige titel vind, maar dit terzijde.

Het verhaal:

De negenentwintigjarige Boris heeft de camping van zijn oom moeten overnemen, een vervallen terrein met weinig klandizie. Het is er een uitgewoonde boel, waar alleen nog jongeren op af komen ‘die een goedkope plek zochten om zich volledig lazarus te drinken.’ Als een vrouw in felrood windjack het campingkantoortje binnenkomt en vraagt om ansichtkaarten wordt zij afgesnauwd. Boris heeft een hekel aan ansichtkaarten. Pas later zal de lezer begrijpen waarom.

Het einde van het seizoen nadert als er plotseling een jong stel opduikt, en Leemans beschrijft dat zo:

‘Boris, ben jij dat?’ Hij zag het ongemak haar gezicht overmeesteren. Haar mondhoeken vormden het soort lach dat je oude bekenden toewerpt wanneer je hen toevallig tegen het lijf loopt, maar liever een andere richting uit zou gaan. Het gelaat van een gebroken belofte. Boris mond voelde kurkdroog. ‘Dag Robine.’

Daar staan Robine en Thomas voor zijn neus.

Heerlijk! Je begrijpt meteen dat die een heel verleden hebben. Dat verhaal vormt het hart van het boek. De setting is klassiek: een zomerkamp van tieners die worstelen met hun gevoelens en hun seksualiteit ontdekken. Robine, Thomas en Boris.

Wat zich daar tussen die drie afspeelt zal ik maar niet verklappen, maar het heeft een enorme impact op het verdere leven van Boris.

Leemans, die in Vlaanderen een bekende journalist is bij het tijdschrift Knack, zei dat hij het zichzelf niet bepaald makkelijk heeft gemaakt door interviews over zijn romandebuut te geven, want er zit een verrassende draai in het verhaal die je nou eenmaal niet graag weggeeft..

Dat Boris nog steeds niet over datgene wat er destijds gebeurd is in het kamp heen is, blijkt wel als hij veertien jaar later, als campingbeheerder stiekem de tent van Robine en Thomas binnengaat, en zijn neus in een zalmroze T-shirt steekt. ‘Als een varken dat op truffels jaagt, begroef hij er zijn gezicht in.’

‘In zijn broek welden oude gevoelens op.’

Prachtig hoe Leemans zorgvuldig beschrijft hoe een gebeurtenis van zo lang geleden er in kan hakken en hoe moeilijk je blijkbaar geneest van zo’n oude wond.

En dat van die ansichtkaarten wordt ook duidelijk.

Uitgeverij Pelckmans 208 blz. € 22,- (e-boek € 12,99)