Wreedheden en veerkracht

2Doc: Radio Kobani vertelt het verhaal van de jonge Koerdische verslaggeefster Dilovan, die een radiostation begint in haar thuisstad. Het laat de wreedste kant van de oorlog zien, maar ook de allesoverwinnende veerkracht van degenen die hem overleven.

Zodra de IS-strijders in 2014 uit een deel van de Syrische stad Kobani zijn verdreven, keert de twintigjarige Dilovan Kiko terug naar de puinhopen van haar stad. Samen met vriendin Biter begint ze in een geïmproviseerd studiootje Radio Kobani. Elke ochtend baant Dilovan zich een weg door het puin en de modder.

Audioboodschap voor het kind dat ze ooit hoopt te krijgen

Ze trekt erop uit om overlevenden en teruggekeerde strijders en stadgenoten te interviewen. Radio Kobani brengt de verhalen, het laatste nieuws en niet te vergeten muziek. Radio Kobani is niet alleen een houvast voor de luisteraars, ook voor Dilovan zelf is het een rots in de branding in deze verdwenen wereld. In het jaar dat ze voor de documentaire gevolgd wordt, spreekt ze een audioboodschap in voor het kind dat ze ooit hoopt te krijgen.

Aan mijn ongeboren kind. Ik vertel dit verhaal voor jou … Mijn jeugdvriendin Shirin Hassan viel (tijdens de strijd tegen de IS) in handen van de terroristen. Ze hakten haar hoofd af op het plein van Jarablus en hingen haar op. Op die dag, op dat plein, stierf de menselijkheid voor mij. Haar lach, haar ogen, haar mooie haar … Shirin en ik beloofden elkaar dat als Kobani bevrijd zou worden we weer naar het park zou- den gaan om met de jongens te flirten …

Gruwelijk lot

Die belofte konden de vriendinnen niet waarmaken. Shirin was een van de velen die de strijd niet overleefden. Welk lot ze onderging wordt duidelijk in de gruwelijke en nietsverhullende beelden waarin bulldozers en graafmachines lijken onder het puin vandaan halen, en waarin de hoofden een voor een bij elkaar gezocht worden. De ongecensureerde gruwelen van deze oorlog zijn nauwelijks om aan te zien. De trauma’s en het verdriet van de mensen die dit treft zijn niet te bevatten. Maar daarnaast laat de documentaire ons ook getuige zijn van de onvoorstelbare veerkracht die mensen bezitten. Als de tijd verstrijkt en het meeste puin geruimd is, gaan er weer winkeltjes open, bakt de bakker weer brood en knipt de kapper zijn klanten.

Mijn kind … Een vrouw die een strijder was heeft haar winkel weer geopend. Ik heb het vertrouwen in de mensheid en in het leven niet opgegeven …

Veilige haven

Radio Kobani blijft de veilige haven tijdens de wederopbouw en vormt nog altijd de positieve verbindende factor tussen alle inwoners van de stad Kobani. Dilovan spreekt weer af met haar vriendinnen in het park, flirt met jongens en wordt verliefd. Tot slot zien we haar als prachtige bruid in de deuropening staan van het krot dat ze bewoont. Klaar voor de toekomst.  Mijn kind … Ik hoop dat jij deze mooie wereld vol vreugde betreedt en dat je een vrolijk leven leidt …

2DOC: RADIO KOBANI, DINSDAG 29 NOVEMBER 22.50 NPO 2

Tekst: Bea Kastrop, beeld: HUMAN