Stralend en vol energie zit ze aan tafel, met een kop cappuccino tussen beide handen geklemd. Nog even en het seizoen begint weer voor Eva Jinek; dan leeft ze 24 uur per dag voor haar dagelijkse late-nighttalkshow Jinek. Haar nieuwe huis is gelukkig net op tijd af. Sinds de relatie met bioloog-programmamaker Freek Vonk dit voorjaar op de klippen liep, was ze al op huizenjacht geweest. ‘Ik had de zoektocht al bijna over de winter heen getild’, vertelt ze. ‘Gelukkig kwam ik op de valreep mijn droomhuis tegen.’
Hoe bevalt het leven als hardwerkende single?
‘Verrassend goed. Het is nieuw voor mij. Vanaf mijn negentiende heb ik eigenlijk alleen langere relaties gehad. Het lijkt me wel een goed plan om voorlopig single te blijven. Nu met mijn nieuwe huis en mijn talkshow lijkt dat me ook heerlijk.’
Je presenteert sinds 2011 talkshows: eerst voor WNL, nu voor de KRO- NCRV. Is dat altijd een ambitie van je geweest?
‘Een dagelijkse late-nighttalkshow is het hoogst haalbare in mijn vak. Als je me vijf jaar geleden had gezegd dat ik dit nu zou doen, had ik je nooit geloofd. Tot mijn vijfentwintigste heb ik niet precies geweten wat ik wilde. Ik ben geschiedenis gaan studeren puur omdat ik van lezen en schrijven houd. Mijn laatste jaar schoot maar niet op; ik was bezig met mijn scriptie en die werd alsmaar langer en dikker.
Op een nacht zat ik voor de zoveelste keer rusteloos op het internet, toen ik op een vacature stuitte voor een stageplek bij Charles Groenhuijsen, toen verslaggever in Washington. Ik kan me dat moment nog levendig herinneren. Dit is het, flitste het door me heen, dit is echt iets voor mij. Ik heb een half jaar stage gelopen en ben daarna binnen een paar weken afgestudeerd. Die stage was alles- bepalend, daar in Washington viel het kwartje.
Alles wat met een live-uitzending te maken heeft, vind ik ongelooflijk gaaf en spannend. Na al die jaren voelt het nog steeds zo. Ik hou van dit werk, het is met mijn leven verweven. Deze talkshow is iets wat ik heel lang wilde. Nu ik op die plek zit, is het mijn ambitie om er heel goed in te worden.’
Maakt het feit dat je een vrouw bent dit vak makkelijker of juist moeilijker?
‘Dit is het moeilijkste dat ik ooit heb gedaan. Vrouwen worden langs een andere lat gelegd en dat kan heel heftig zijn. Bij mij ging het de eerste twee maanden alleen maar over mijn uiterlijk, bij mannen is dat een non-issue. Niets kan je daar op voorbereiden en ik heb momenten gehad waarop ik dacht: waar ben ik aan begonnen? Maar het goede van mijn vak is dat je de volgende avond weer gewoon op moet. Dat heeft iets zalvends, zo kun je het loslaten.’
Hebben vrouwen op tv een kortere houdbaarheidsdatum, denk je?
‘Je hoeft maar naar tv te kijken om te zien dat het waar is. Misschien dat je in mijn vak, de inhoudelijke journalistiek, wellicht wat langer mee kan.’
Hoever zou je gaan om die houdbaarheidsdatum te verlengen?
‘Bedoel je of ik cosmetische ingrepen aan mijn hoofd zou laten doen? Dat kan ik me niet voorstellen. Stel dat ik die frons tussen mijn wenkbrauwen laat weghalen, dan kan ik dus nooit meer kritisch, boos of verbaasd kijken. Die expressie heb ik in mijn vak juist nodig. Maar ja, dat zeg ik nu.
Als je er last van hebt en je denkt dat het je in je werk belemmert, waarom niet? Ik heb geen enkel moreel oordeel over mensen die dat doen. Maar als je het duidelijk kunt zien, vind ik het niet mooi. Zo’n ingreep maakt je meestal niet jonger, eerder raar.’
Is succes belangrijk voor je?
‘Ja, dat heb ik altijd wel gehad. Ik wil graag ergens heel goed in zijn, dat zit in mij en het Amerikaanse deel van mijn jeugd. Het is daar heel competitief, je moet zorgen dat je ergens in excelleert. En ook mijn ouders vonden het belangrijk dat mijn broer en ik ons best deden. Mijn vader en moeder zijn hardwerkende doorzetters die een paar keer in hun leven helemaal opnieuw zijn begonnen.
In 1968 zijn ze het toenmalige Tsjecho-Slowakije ontvlucht en na omzwervingen in Nederland opgevangen. Mijn moeder was achttien, mijn vader vijf jaar ouder. Ze hebben hier tien jaar gewoond, gestudeerd en de taal geleerd. Daarna zijn ze naar Amerika gegaan, daar zijn mijn broer en ik geboren. Mijn moeder wilde heel graag terug.
In 1989 besloten ze dat het nu of nooit was. Ik was elf en mijn broer negen. We konden hier aan de middelbare school beginnen. Dat gaf de doorslag en het toeval wil dat in datzelfde jaar de Muur viel. Na al die jaren mochten mijn ouders voor het eerst weer hun vaderland in; tot die tijd waren ze persona non grata. Mijn vader mocht zelfs niet naar de begrafenis van zijn ouders.’
Waar voel jij je het beste thuis?
‘In principe ben ik honderd procent Tsjechisch, maar ik heb er nooit gewoond. Ondanks mijn opvoeding in Amerika voel ik mij nog het meest Europees en vooral Nederlander. Als kind baalde ik natuurlijk toen we hierheen gingen. Ik sprak geen woord Nederlands en werd een klas achteruit gezet. Maar op die leeftijd gaat het heel snel. Na twee maanden sprak ik de taal al en een jaar later kon ik naar het gymnasium. Achteraf besef ik dat het veel fijner is om in Nederland jong te zijn dan in Amerika. Het tienerleven is hier veel relaxter.’
Heb je tijd voor dingen naast je werk?
‘Jawel, ik schilder. Van de zomer zat ik in Italië in mijn eentje op een berg te schilderen. Alleen op vakantie gaan is echt een stap. Ik had het nog nooit gedaan. Uiteindelijk kwam ik uit bij een schildercursus van een kunstenaar die maximaal zes mensen ontvangt. De locatie was geweldig: een waanzinnig mooie verbouwde boerderij boven op een berg. De andere mensen kende ik niet, maar ik wist wel dat er die week geen Nederlanders bij zouden zijn. Dat had ik uitgezocht.
Heerlijk, die anonimiteit. Schilderen is voor mij een beetje zoals koken. Je bent bezig, je maakt iets en kunt tegelijkertijd je gedachten laten dwalen. Dat is bevredigend en een beetje meditatief. Schilderen is ook gewoon heel leuk om te doen. Ik heb het jaren niet meer gedaan.’
Wanneer is de eerste expositie?
‘Nou, als tiener heb ik al twee keer een expositie gehad, waarbij bijna alles is verkocht. Laatst bij het verhuizen vond ik nog een artikel uit de Haagsche Courant, met een foto waarop ik bij mijn ouders thuis in het souterrain aan het schilderen was. Mijn tekenleraar raadde me destijds aan bij De Posthoorn te vragen of ik mocht exposeren. Ik stond op het punt een vier te krijgen voor tekenen omdat ik echt niets uitvoerde op school. Ik schilderde alleen thuis.
Toen heb ik als uiterste redmiddel een van mijn grote werken meegenomen en daar geloof ik een negen voor gekregen. De eigenaresse van De Posthoorn bekeek mijn werk en zei: “Maak er nog maar vijftien en kom dan maar terug.” Dat ben ik gaan doen. Elke middag na school zat ik in het souterrain te schilderen. Op mijn vijftiende heb ik de hele Posthoorn gevuld en twee jaar later nog een keer. Leuk dat ik dat “op mijn oude dag” weer heb opgepakt.’
Paspoort
Naam: Eva Jinek
Geboren: 13 juli 1978, Tulsa, Verenigde Staten
Relatie: single
Carrière: Na haar studie Amerikaanse geschiedenis begint ze in 2004 als redacteur buitenland bij het NOS Journaal. Vier jaar later wordt ze er presentator. In 2011 maakt ze de overstap naar WNL, waar ze een wekelijkse talkshow krijgt. Sinds 2013 werkt ze voor KRO-NCRV. Deze week begint een nieuw seizoen van haar dagelijkse late-nighttalkshow Jinek.
