Waar is jouw fascinatie voor die volken ontstaan?
“Als kind las ik de boeken van Karl May over Winnetou en Old Shatterhand. Ik had een exotisch beeld van inheemse volken, dacht dat ze waren verdwenen. Tijdens mijn reizen door Afrika – en later met mijn gezin door Noord- en Zuid-Amerika – bleken ze er allemaal nog te zijn. Ze proberen hun tradities en vorm van leven te behouden, maar staan onder enorme druk. In de VS waarschuwden mensen mij: ‘Ga niet met je kinderen het reservaat in, levensgevaarlijk!’ We deden het wel en ik zag dat het door May, stripboeken en westerns geschetste beeld ver bezijden de waarheid lag. Ik wist: ik moet hier een programma over maken.”
Heb je voor dezelfde aanpak gekozen als in de Afrika-serie?
“Ja, in beide gevallen wilde ik de blik van hoe we naar die continenten kijken omdraaien – vandaar de titel. De geschiedschrijving is gedaan door Europeanen, die daar als veroveraars kwamen. Maar er leefden al duizenden jaren mensen met hoogwaardige culturen, met bijzondere ideeën over de natuur en samenleven. Omdat het wel een reisprogramma is en geen geschiedenisprogramma, zit er ook een beetje avontuur in. Al hebben we minder risico’s genomen dan in Afrika. We beleefden daar een aantal bijnadoodervaringen op de motor. Wegen waren vaak onbegaanbaar, gebieden te gevaarlijk. Toen de drugskartels in Midden-Amerika ons verboden op motoren door hun gebied te reizen hebben we de auto gepakt… En meer nog dan in Afrika heb ik er mezelf ingestopt.”
Kwam je als een ander mens terug?
“Alle grote ervaringen in het leven veranderen een mens. Maar dit heeft me inderdaad enorm veranderd. Ik ben bijna twee jaar met deze materie bezig geweest. In de eerste maanden na de reis, had ik moeite met aanpassen. Zat ik op een feestje waar mensen allerlei onzin bespraken en dacht ik: serieus, hebben we hier over? Soms reageerde ik vervelend als ik bepaalde aannames van mensen wilde rechtzetten. Ik heb gewoon veel bijgeleerd en dat probeer ik ook mijn kinderen bij te brengen.”
Het hele interview leest u in de NCRV-gids van week 19. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.
Tekst: Bram de Graaf
