Ik moet u echt iets zeggen ****
De verhalen van Mensje van Keulen beginnen vaak heel gewoon, maar lopen dan opeens heel snel en onverwacht uit de hand. In ‘De ring’ bijvoorbeeld haalt Simone wasgoed uit de mand, dat ze uitschudt boven de badmat. Ze is iets kwijt, een trouwring, een dure nog wel met diamantjes. Ze durft het niet tegen haar man te zeggen want dat is een bazige man die foute opmerkingen maakt. Hij gaat briefjes ophangen in de supermarkt, en ja hoor, een eerlijke vinder komt aan de deur. En dan opeens heeft Van Keulen een vileine draai in petto, waardoor al het vorige in een ander daglicht komt te staan. Ook in ‘De toneelmeester’, over een weduwnaar die bezoek krijgt van een opdringerige vrouw bij hem uit de buurt, zit de verrassing aan het eind. Het is leuk om zo’n verhaal te herlezen als je de afloop al weet. Dan zie je hoe vernuftig het in elkaar steekt.
Mensje van Keulen kruipt met net zo veel gemak in de huid van een stokoude oorlogsveteraan als die van een jong meisje achter de bar dat zich laat belazeren. ‘Dat is het wonder van fictie,’ zegt ze daar zelf over, ‘dat je een totaal onbekend terrein kunt betreden waarop het mogelijk is dat je óf heel oud óf heel jong bent, crimineel of goedhartig, dat je iets kunt ondergaan als man of dwerg of wie dan ook, iets kunt doen wat je in je eigen leven niet kan of zal doen.’ Het titelverhaal, over een moeder die een brief dicteert voor de rechter die een uitspraak over haar zoon moet doen, is ontroerend. Je zou verwachten dat ze hem verdedigt, maar ze doet het tegenovergestelde.
Van Keulen houdt van bondigheid. Er staat geen woord te veel. ‘Waarom uitbreiden, waarom vulzinnen die niet nodig zijn?’ zegt ze, ‘de lezer is niet achterlijk’. Nee, en wat zo fijn is: je kan gewoon voor het slapen één verhaal lezen, en dan heb je een hele wereld tot je genomen. Hoe vaak heb ik niet zuchtend en steunend het eind van zo’n dikke pil gehaald. Hoeft dus allemaal niet. Gek dat het korte verhaal niet populairder is in Nederland. We hebben toch zo weinig tijd?
Uitgeverij Atlas Contact 176 blz. €19,99, e-book €12,99
