Recensie Mieke: Wolvenkoorts van Kerstin Ekman

Het oogcontact met een wolf verandert het leven van een oudboswachter, in een verhaal over de relatie tussen mens en natuur, ouder worden en vergeving.

Wolvenkoorts *****

Ulf Norrstig, voormalig boswachter, heeft een oude caravan ergens ver weg in de bossen staan. Vandaaruit kijkt hij uit over de bossen en velden. Hij is bijna zeventig, hij denkt na over zijn leven, over de jachthonden in zijn leven, en over alle dieren die hij heeft geschoten, elanden vooral. ‘Ik had er veel gedood. Dat moest misschien nu maar eens genoeg zijn.’ Als hij naar huis skiet, ziet hij sporen van een wolf, die net een ree heeft gedood. Ulf (die naam betekent ook wolf) is een getrainde observator, zijn hele leven heeft hij in de natuur doorgebracht. ‘Het moest een grote rekel zijn.’

Er zit ook liefde in zijn waarnemingen. ‘Die afdruk van zijn lijf straalde rust uit’. Even later ziet hij de wolf en geeft hem een naam, Hogepoot, en daarmee een identiteit. Ulf gaat zich voorstellen hoe de wereld er uitziet als je een jonge mannetjeswolf bent, op zoek naar een vrouwtje, of een prooi. De confrontatie verandert Ulf. “Ik leefde een normaal leven. Tot ik die wolf zag. Ik zag hem en daarna was mijn leven niet meer normaal. Ik begon mijn eigen redenen ter discussie te stellen. De reden om te doden. De reden om hout te kappen volgens een plan.’ Het wilde woud is veranderd in een productiebos. ‘Bestrijdingsmiddelen spuiten over alles wat bladeren kreeg, dat kon je geen rooien noemen. Dat was gewoon een ramp.’

Wolvenkoorts is een roman over hoe we omgaan met de natuur. Ulf is altijd een jager geweest. Maar ook daar gaat hij anders over denken. Hij gaat lezen in zijn oude jagersdagboeken, maar daar vindt hij alleen maar notities. ’Heel gek. Het stond me immers zo levendig en gedetailleerd voor de geest.’

Ekman, de 92-jarige ‘grand old lady’ van de Zweedse literatuur, voert je een wonderlijke wereld binnen die je niet kent, en waar je veel van opsteekt. Die van jagersdagboeken, sneeuwscooters, geursporen, jachtmisdrijven en ijsvissen. Op een onnadrukkelijke manier stelt ze heel wezenlijke en actuele thema’s aan de kaak. Daarbij is het ook nog roman over ouderdom en aftakeling, en over een liefdevol huwelijk. Ulfs vrouw Inga was lerares, ze weeft tafellopers, maar citeert ook Baudelaire. Ze is toegewijd, ze is haar man naar het hoge noorden gevolgd, maar ze heeft een sterk eigen karakter. Als Ulf na een hartinfarct in het ziekenhuis terechtkomt is ze niet te beroerd hem te wassen onder de douche.

Wie Zwart water las, het boek waar Ekman internationaal beroemd mee werd (1993), weet dat er in haar boeken altijd een spanningselement zit. Wie stak die caravan in brand? Wie doodde de wolf? In Nederland woedt de wolvendiscussie. Sommigen, vooral schapenhouders, vinden dat de wolf geweerd moet worden. Anderen, zoals Thijs Goldschmidt lijden juist aan ‘wolfsverwachting’, hij schreef erover in zijn bekroonde essaybundel ‘Wolven op het ruiterpad.’ De kloof tussen voor- en tegenstanders lijkt steeds dieper. Lees ‘Wolvenkoorts’. En die bundel van Thijs.

Uitgeverij Ambo|Anthos 190 blz. € 22,99 (e-book € 9,99)