Ik dacht dat jij **
Dik is-ie niet, de nieuwste roman van Joke van Leeuwen, maar wat staat er veel in dit heerlijke boekje. Meteen al in de eerste bladzijde krijg je zoveel informatie over de hoofdpersoon, en nog zo geestig ook. Je merkt dat Van Leeuwen ook dichter is, die weet hoe je met weinig woorden veel kunt zeggen.
Het beeld van de man die aan het woord is, is meteen onsympathiek: met zijn eerste vrouw kreeg hij een prachtige dochter maar ze huilde veel en hij had gevoelige oren. Hij begon weer te roken, dat was slecht voor het kind maar ‘als ik wil roken, ben ik vrij om te roken’. Hem hoef je niet te vertellen wat hij moet doen, of laten. Dat maakt hij zelf wel uit. Die houding heeft hij van zijn vader geërfd.
Die baby, die hij al sinds haar zevende niet meer heeft gezien trouwens, is nu zestien. Ze hield van jonge olifantjes, zo groot ‘als destijds de tweezitsbank bij mijn ouders, zo’n bollend geval van uitgedroogd grijs geverfd leer waar mijn vader met zijn schriele lijf in wegzonk terwijl hij mij vertelde wat ik moest denken van de wereld’.
Ja, je zit als lezer meteen in dat hoofd van deze narcist. Iemand die voortdurend kritiek heeft op anderen maar zelf op geen enkele manier verantwoordelijkheid neemt. Híj́ doet niks fout, het is altijd de ander. Hij is opvliegend, rancuneus en ook nog drankzuchtig. Het heeft iets fascinerends om in zo’n hoofd te zitten, maar het is ook een beetje eng.
Vooral zijn vrouw Zigi moet het ontgelden, een goede violiste, die het liefst in een orkest speelt. De verteller houdt veel van haar, hij zegt het steeds, maar ze kan niets goed doen in zijn ogen. Hij daarentegen vindt zichzelf een geweldige kunstschilder, die natuurlijk niet genoeg waardering krijgt. Als hij zijn schilderijen ophangt in een pas geopend restaurant en hij krijgt zijn geld niet snel genoeg gaat hij verhaal halen waar gasten bij zijn. En er gebeurt meer: hij gaat op zoek naar zijn dochter in Oostenrijk, maar hoe dat afloopt vertel ik niet.
Het is een wonderlijk boek, je ergert je aan deze man. ‘Mag ik mijn zin afmaken? Ga je zielig zitten doen? Je bent net mijn moeder! Hou op Zigi, hou op!’ Je snapt niet dat Zigi nog een dag langer bij hem blijft. ‘Maar we hebben het toch goed? Ik hou van jou. Ik dacht dat je dat wel wist. Dat weet ik, zei ze. Nou dan.’ Dat ze uiteindelijk bij een relatietherapeut terecht komen, is geen verrassing, ‘Een of ander jong ding dat een paar boeken had gelezen en het daarom dacht te snappen’.
Het is een tragiek van jewelste en tegelijkertijd is het zo geestig geschreven, dat het heerlijk wegleest. Het levert een dubbel gevoel op. Van Leeuwen heeft aan het schrijven vast veel plezier beleefd. En ik aan het lezen.
Querido 133 blz. € 17,50 (e-book € 11,99)
